Na kolorowanej widokówce z początku XX w. widzimy zakręt ul. Piastowskiej z urzędem pocztowym i pomnikiem Bismarcka. Zdjęcie zdaje się być autentyczne, tzn. uchwycono zwykłą uliczną scenę z przechodniami, bez żadnych fotomontaży, które często pojawiają się na widokówkach z epoki.
Pierwsza brzeska poczta znajdowała się przy ul. Opolskiej (Reja), a później Pawłowskiej (Dzierżonia). Decyzja o wzniesieniu nowego gmachu przy ul. Piastowskiej zapadła w 1887 r., a uroczyste otwarcie miało miejsce 31. marca 1889 r. Budową kierował znany berliński architekt i rządowy radca budowlany Hermann Malachowski, który być może był również autorem projektu.
Wcześniej w tym miejscu znajdowała się osobliwa rezydencja nie mniej osobliwego brzeskiego lekarza, dra Fuchsa.
Pomnik Bismarcka odsłonięto 22. sierpnia 1909 r. Jego twórcą był wiedeński rzeźbiarz Victor Heinrich Seifert, zaś fundatorem – Theodor Lange, brzeski przemysłowiec i radny. Żelaznego Kanclerza przedstawiono w pozie znanej z obrazu Antona von Wernera „Proklamacja Rzeszy Niemieckiej w Sali Zwierciadlanej pałacu wersalskiego”. Seifert stworzył również „Pijącą dziewczynę” w parku Centralnym, plakietę na pomniku Juliusa Peppela w parku jego imienia i jedną z rzeźb w Gaju Bohaterów, czyli na dzisiejszej „kwadratówce”. Rzeźbiarz był związany z Brzegiem i fundatorem pomnika także poprzez poślubienie wnuczki tego ostatniego.
Tekst oryginalny
Napisy
Brieg, Bez. (Bezirk) Breslau
Postamt u. (und) Bismarck-Denkmal
Bruno Scholz, Breslau II, Nachdruck verboten, No. 176
Stempel pocztowy
Brieg Bez. (Bezirk) Breslau, 25.(?).15(?), 11-12 V (vormittags)
Znaczek pocztowy
5 Pf. Deutsches Reich, Germania
Wiadomość
Frl. (Fräulein) Marta Gillner
Fleischerei in Ruda
Oberschlesien
Absender
Liesbeth Kipry, Brieg, Riedelstr. 18
Wertes Frl. (Fräulein) Martel!
Erlaube mir, Ihnen einen Gruß zu senden, Karl ist schon eingekleidet, wann es wekgeht (powinno być weggeht), wissen wir noch nicht. Ist Herr Viktor wieder nach Haus gekommen, oder muß er doch dort bleiben? Bitte lassen Sie auch mal was hören. Mir hat es zu gut bei Ihnen gefallen. Kommen Sie auch mal nach Brieg?
Es grüßt Sie Liesbeth K.
Dopisek na awersie
Besten Gruß an Ihre lieben Eltern
Tłumaczenie
Napisy
Brzeg, Rejencja Wrocław
Urząd pocztowy i pomnik Bismarcka
Bruno Scholz, Wrocław II, Kopiowanie i druk wzbronione, No. 176
Stempel pocztowy
Brzeg, Rejencja Wrocław, 25.(?).15(?), 11-12 V (przed południem)
Znaczek pocztowy
5 fenigów Rzesza Niemiecka, Germania
Wiadomość
Panna Marta Gillner
Masarnia w Rudzie
Górny Śląsk
Nadawca
Liesbeth (Ela) Kipry, Brzeg, Riedelstr. 18 (ul. Piłsudskiego 21)
Droga panno Marto!
Pozwolę sobie przesłać pozdrowienia, Karl (Karol) jest już ubrany (przypuszczalnie w znaczeniu wyfasował mundur), ale nie wiemy, kiedy wyrusza (na front?). Czy pan Viktor (Wiktor lub nazwisko Victor) powrócił już do domu, czy musi tam jeszcze zostać? Niech się Pani odezwie. Bardzo mi się u Pani podobało, czy przyjedzie Pani do Brzegu?
Pozdrowienia Liesbeth (Ela) K.
Dopisek na awersie
Najlepsze pozdrowienia dla Pani kochanych rodziców
Próba interpretacji
Wiadomość zawiera liczne znaki zapytania, wydaje się jednak, że widokówkę wysłano podczas I wojny św., być może w 1915 r. – odcisk stempla jest nieco zamazany. Wojna zdaje się również przewijać w treści – ktoś został przypuszczalnie powołany do wojska, wyfasował mundur i miał wyruszyć w pole, ktoś inny być może jeszcze nie wrócił z wojny.
Redakcja i tłumaczenie: Dziedzic Pruski